Antik Dünyadan Bir Hazine: Sotheby’s’ten 10 Emir Tableti
18 Aralık’ta Sotheby’s tarihin en bilinen ve etkili metinlerinden birini müzayedeye çıkararak, Geç Roma-Bizans dönemine tarihlenen 10 Emir’e ait bilinen tek yazılı taş tableti müzayedeye çıkartarak tek lot olarak satışa sundu.Paleo-İbranice ile yazılmış ve Eski Ahit’teki 10 Emir’in dokuzunu taşıyan bu eser, Sotheby’s New York müzayedesinde 5,04 milyon dolara satılarak tüm dünyanın dikkatini çekti.
"Bu olağanüstü tablet, yalnızca son derece önemli bir tarihi eser değil, aynı zamanda Batı medeniyetini şekillendiren inançlara somut bir bağdır. Bu ortak kültürel mirası deneyimlemek, binyıllar boyunca bir yolculuk yapmak ve insanlığın en eski ve en kalıcı ahlak kurallarıyla anlatılan kültür ve inançlarla bağlantı kurmaktır."
Kadim Bir Tabletin Dikkat Çekici Hikâyesi
10 Emir tableti, Geç Roma-Bizans dönemine tarihleniyor ve yaklaşık 1.500 yıllık bir tarihe sahip. Paleo-İbranice yazıtlarla kaplı olan bu 52 kg ağırlığındaki mermer tablet, 1913 yılında İsrail’in güneyinde demiryolu kazıları sırasında ortaya çıkartıldı. Ancak bu önemli buluntunun tarihi değeri onlarca yıl boyunca fark edilmedi ve 30 yıl boyunca bir evin girişinde kaldırım taşı olarak kullanıldı.
1943 yılında, kimliği kayıtlarda geçmeyen bir bilim insanı tarafından fark edilerek koruma altına aldı. Tabletin Samiriler’in kutsal metinlerinden birini temsil ettiği anlaşıldı. Gerizim Dağı’nda ibadeti teşvik eden bir yönergeyi içermesiyle benzersiz olan bu eser, tarih boyunca pek çok dinin ve kültürün kesif bir etkileşimde bulunduğu bir mirası temsil ediyor.
Eksik Bir Emir, Kutsal Bir Mesaj
10 Emir Tableti, Yahudi, Hristiyan ve İslam geleneklerinde önemli bir dini ve ahlaki metindir. Bu tabletler, Tanrı’nın Hz. Musa’ya Sina Dağı’nda vahiy yoluyla verdiği on temel ilkeyi içerir. Bu emirler, insanların Tanrı ile olan ilişkilerini ve birbirleriyle olan etkileşimlerini düzenlemek için verilmiştir. Yahudi kutsal metinlerinde “Aseret HaDibrot” (On Söz), Hristiyanlıkta “Decalogue”, İslam’da ise genel bir vahiy çerçevesinde ahlaki buyruklar olarak yer bulur.
Bununla beraber Sotheby’s’te satışı gerçekleştirilen eser bir çok tartışmayı ve şüpheyi de beraberinde getirdi. Tabletin üzerindeki 20 satırlık yazıt, çoğu İncil metniyle uyumlu olsa da dikkat çekici bir fark barındırıyor: “Tanrı’nın adını boş yere anma” buyruğu tabletten çıkartılmış. Yerine, Samiriler’in kutsal saydığı Gerizim Dağı’nda ibadeti teşvik eden yeni bir buyruğ yer alıyor. Bu benzersiz özellik, tabletin tarihsel ve kültürel önemini daha da artırırken bir çok tartışmayı da alevlendirdi.
Rekor Fiyat: 5 Milyon Dolar
Sotheby’s New York’ta 18 Aralık’ta düzenlenen müzayedede tek lot olarak satılan bu olağanüstü eser, tahmini fiyatının çok üzerinde bir değerle, 5 milyon dolara alıcı buldu. Satın alan isimsiz koleksiyoner, tabletin gelecekte bir İsrail kurumuna bağışlanmasını planladığını açıkladı.
10 Emir tableti, Batı’nın ahlak ve hukuk temellerini oluşturan en eski metinlerden biri olarak değerlendirilirken, müzayedede satışlan bu eser, sadece tarihsel bir buluntu değil; aynı zamanda geleceğe taşınan bir mesajın da taşıyıcısı. Tarihin çeşitli dönemlerine, inancına ve kültürlerine dokunan bu benzersiz tablet, dünyanın ortak kültürel mirasına unutulmaz bir katkı sunuyor.
Halka açık sergilenmek üzere 5 Aralık’ta Sotheby’s New York’ta gösterime çıkan bu eser, kısa süre içinde dünyanın ilgisini çekti ve yeni sahibine teslim edilmeden önce ziyaretçilere unutulmaz bir tarih deneyimi sundu.
Cevapla
Want to join the discussion?Feel free to contribute!